Estanco-biòu
Ononis spinosa subsp. antiquorum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Tanco-biòu, Restanco-biòu, Avagoun, Ajagoun, Lènte.
Noms en français : Bugrane épineuse, Bugrane des anciens.
Descripcioun :Aquesto planto pulèu bèn couneigudo, trachis dins la garrigo, tepiero seco e ermas. Dins li champ, emé sa forto racino fasié tanca l'arraire adounc li biòu, d'ounte lou noum; la subsp. presentado eici, dóu miejour de Prouvènço, èi di proun espinouso.
Usanço :L'estanco-biòu èi couneigu desempièi li gre (Galien) pèr faire parti li graviho dóu ren ; defèt, la racino èi proun diuretico (mai sènt proun marrit). La planto èi vertuouso tambèn contro lou ràumi de pèu (eczema) bonodi si prouprieta anti-enflamativo. Èi peréu anti-bateriano (gagarisme pèr lou mau de gorjo), lucho contro li champignoun e mai enca.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ononis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Mediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Ononis spinosa subsp. antiquorum (L.) Arcang., 1882
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763